Sağlıklı ilişki insanların özsaygısını, öz yeterliliğini arttıran ve çatışmaları çözmek için onlara fırsat tanıyan ilişkidir.İçinde bulunduğumuz ilişki sağlıklı olursa, bu bizim ruhsal, sosyal ve fiziksel sağlığımızı da olumlu yönde etkiler. Peki, sağlıklı ilişki nedir? Birlikte sağlıklı ilişkinin yapı taşlarını inceleyelim:
İletişim: Partnerimizle konuşma şeklimiz, ilişkinin önemli bir parçasıdır. İlişkide bulunan iki taraf da duygularını, görüşlerini ve inançlarını baskı altında hissetmeden iletebilmeli ve konuşabilmelidir. Tonlamalarımız, jest ve mimiklerimiz de sözlerimiz kadar önem taşıyor. İletişimsizlik genellikle, partnerler yüz yüze konuşmak veya telefon görüşmesi yapmak yerine mesaj yazmayı tercih ettiğinde ortaya çıkıyor. Duygularımızı partnerimizle birlikte ifade etmenin en iyi yollarını bulmak, ya da bulmaya çalışmak, yanlış iletişimi veya iletişimsizliği ortadan kaldırmaya yardımcı olmaktadır.
Sınırlar: Sınırlar, bir kişinin kendisi için belirlediği ve başkalarının saygı duyması gereken fiziksel, duygusal ve zihinsel yönergelerdir. Partnerinizle yaptığınız aktivitelerde kendinizi rahat hissetmelisiniz. İki birey de sınırlara saygılı olmalıdır.
Güven: İlişkideki iki taraf da birbirine güven duymalıdır. Partnerinize güvenip güvenmediğinizi sorguluyorsanız, duygularınızı ona iletmelisiniz. Bu noktada partnerinize güvenmemenize neyin sebep olduğunu düşünmek önemli bir noktadır. "Yaptığı bir şey mi yoksa başka ilişkilerde deneyimlediğiniz bir şey mi bu güvensizliğe neden oluyor?" gibi soruları cevaplamak bu süreçte sizin için destekleyici olabilir.
Dürüstlük: Dürüstlük, sağlıklı iletişim için çok önemlidir. İlişkideki iki taraf da duygularını ve endişelerini ifade etme fırsatına sahip olmalıdır. Partnerinize karşı dürüst olmak konusunda kendinizi rahat hissetmiyorsanız, nedenini düşünmek ve gerekirse destek istemek faydalı olacaktır.
Bağımsızlık: Romantik ilişkilerde kendinize zaman ayırmak önemlidir. Sağlıklı bir ilişki sürdürmek için, partnerinizden bağımsız olarak da bir sosyal ortama, arkadaş çevresine, ya da yalnızca kendinize ayırabileceğiniz bir kişisel alana sahip olmak önemlidir. Partnerinizle birlikte yaşıyorsanız, yalnız zaman geçirebileceğiniz belirlenmiş alanlar oluşturabilirsiniz. Bu noktada tek başına kahve içmek, arka odada kitap okumak gibi çok minik anları dahi düşünebilirsiniz.
Eşitlik: İlişkideki her kişi, tartışılan konularda eşit söz hakkına sahip olmalıdır. Etkili dinlemek ve sınırlara saygı göstermek bu noktada oldukça önemlidir.
Destek: İlişkide iki birey de desteklendiğini hissetmelidir. Bunun için şefkat ve empati sahibi olmak gereklidir. Birbirini desteklemeye ek olarak, bireyler kendi ihtiyaçlarınızı tanımalı ve belirtebilmelidir.
Sorumluluk: İlişkide elbet kırıcı bir şey söylediğinizi veya hata yaptığınızı fark edebilirsiniz. Bu noktada yaptıklarınızın sorumluluğunu aldığınızdan emin olmalısınız. Eğer hatanızın farkındaysanız suçu partnerinize yüklememelisiniz. Önemli olan haklı olmak değil uzlaşmak olmalı. Eylemleriniz için sorumluluk almak, güven ve dürüstlüğü daha da artıracaktır.
Sağlıklı çatışma: Çatışmanın sağlıksız bir ilişkinin işareti olduğunu düşünebilirsiniz, ancak sorunlar veya anlaşmazlıklar hakkında konuşmak normal ve olması gereken bir şeydir. İlişkilerde bizimle tamamen aynı ilgi alanlarına, görüşlere ve inançlara sahip birini bulamayız; bu nedenle, zaman zaman anlaşmazlıklar ortaya çıkabilir. Duygularınızı ve düşüncelerinizi saygılı ve nazik bir şekilde iletmek, duvar örmeden, yargılamadan, aşağılamadan ve savunmaya geçmeden tartışmak sağlıklı bir ilişkinin parçasıdır.
Yazar: Psikolog Berfin Ekin Doğrucu
Editör: Uzman Klinik Psikolog Eda Öztürk Belet